Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Òrdi
Hordeum vulgare subsp. distichon
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Ouèrdi, Uèrdi, Uèrgi, Uerge.
Nom en français : Orge à deux rangs.
Descripcioun :L'òrdi, eici un òrdi emé dous rèng, se vèi dins li culturo o quàuquis annado à l'après dins lis erme que se pòu samena tournamai soulet. Vèn de la seleicioun
d'à cha pau, d'uno meno d'Africo e d'Asìo que ié dison Hordeum vulgare subsp. spontaneum . Se recounèis à sa longo barbo, si flour esterlo sus li coustat e à sis auriheto à la baso di limbo de fueio sènso péu.
Usanço :L'òrdi èi subretout cultiva dins l'uba de Franço, e di païs veisin, pèr faire de biero. Se n'en servèn peréu pèr abali lou bestiàri. "Samenarès l'uerge que voudrès, ma al garre(t) retournarès, (Sant-Estève -06- J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 219).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Jun à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Africo-Èst
Ref. sc. : Hordeum vulgare subsp. distichon (L.) Körn., 1882
(= Hordeum distichon L., 1753 )